Αίτηση κήρυξης σε αφάνεια (Μονομελές Πρωτοδικείο Λάρισας, αριθμός απόφασης 588/2011).
Περίληψη: Αίτηση κήρυξης σε αφάνεια προσώπου στο δικαστήριο της τελευταίας κατοικίας του, ασκούμενη από όποιον εξαρτά δικαίωμα από το θάνατο αυτού. Επί απόδειξης των γεγονότων, η απόφαση κηρύσσει την αφάνεια, καθορίζει από πότε αρχίζει και καταλογίζει, κατόπιν αιτήματος, τα δικαστικά έξοδα στην περιουσία του αφάντου. Κήρυξη σε αφάνεια προσώπου που εξαφανίσθηκε σε ναυάγιο, με αποτέλεσμα ο θάνατός του να είναι πολύ πιθανός, ενόψει των συνθηκών αγνόησής του επί πολύ καιρό χωρίς ειδήσεις.
[...] 1. Από τις συνδυασμένες διατάξεις των αρθ. 40, 41, 43 ΑΚ και 783 ΚΠολΔ προκύπτει ότι οποιοσδήποτε εξαρτά δικαίωμα από το θάνατο κάποιου προσώπου, που λείπει πολύ καιρό χωρίς ειδήσεις, έχει το δικαίωμα να ζητήσει από το Μονομελές Πρωτοδικείο της τελευταίας κατοικίας αυτού στην ημεδαπή να τον κηρύξει σε αφάνεια, αφού παρέλθει χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών από την τελευταία είδηση. Το δικαστήριο ελέγχει την τυπική βασιμότητα της αίτησης, χωρίς να επεκτείνεται στην έρευνα της ουσίας, όταν δε καταλήξει σε θετικό συμπέρασμα, εκδίδει μη οριστική απόφαση και διατάσσει τη δημοσιότητα της αίτησης με τη διαδικασία της πρόσκλησης του αρθ. 844§2 ΚΠολΔ, μέσα σε ορισμένη προθεσμία, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από ένα έτος από την τελευταία δημοσίευση. Αφού παρέλθει η προθεσμία που αναφέρεται στη δημοσίευση, το δικαστήριο δικάζει την αίτηση και μπορεί να διατάξει αυτεπαγγέλτως κάθε απόδειξη καθώς και την ένορκη εξέταση του αιτούντος. Αν κριθεί ότι τα γεγονότα που αναφέρει η αίτηση για την αφάνεια αποδείχθηκαν, η απόφαση κηρύσσει την αφάνεια, καθορίζει από πότε αρχίζει και καταλογίζει τα δικαστικά έξοδα και τέλη στην περιουσία του άφαντου, εφόσον, βέβαια, υποβάλλεται σχετικό αίτημα (ΜονΠρΘεσ 8799/93 αδημ.)
2. Στην προκειμένη περίπτωση, με την από 29.3.2011 και με αριθ. κατάθ. 464/30.3.11 κλήση των καλούντων, για την οποία τηρήθηκε η προδικασία που προβλέπει η διάταξη του αρθ. 748§2 ΚΠολΔ με την επίδοση αντιγράφου αυτής στην αρμόδια Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας (βλ. την .../4.4.11 έκθεση επίδοσης της Δικαστικής Επιμελήτριας Α. Β.), νομίμως και παραδεκτώς φέρεται προς συζήτηση και οριστική κρίση η από 3.11.2009 και με αριθ. κατάθ. 1754/4.11.09 αίτηση τους για κήρυξη αφάνειας του Ν. Π. του Μ. και της Μ., μετά τη διενέργεια των δημοσιεύσεων που διατάχθηκαν με την 212/2010 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου αυτού και την παρέλευση χρονικού διαστήματος πέραν του έτους από την τελευταία δημοσίευση που έγινε στις εφημερίδες «Η. Κ.» και «Κ.» της Λ στα φύλλα της 23.3.2010.
3. Ο πρώτος αιτών με την υπό κρίση αίτηση του, κατά τη συζήτηση της οποίας παρενέβη προσθέτως η δεύτερη, ζήτησε την κήρυξη αφάνειας του Ν. Π. του Μ. και της Μ., που είχε τελευταία κατοικία στη Λ., ισχυριζόμενος ότι ο τελευταίος, αδελφός και υιός τους αντίστοιχα, εξαφανίστηκε το έτος 1974 μετά από ναυάγιο βάρκας στην οποία επέβαινε, χωρίς έκτοτε να υπάρχουν ειδήσεις για το πρόσωπο του. Η αίτηση με το παραπάνω περιεχόμενο και αίτημα, όπως άλλωστε κρίθηκε και με την 212/2010 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, αρμοδίως καθ` ύλη και κατά τόπον φέρεται για να δικαστεί από το Δικαστήριο αυτό με την προκείμενη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας των αρθ. 741 επ. ΚΠολΔ (αρθ. 42 ΑΚ, 739, 740§1 και 783 ΚΠολΔ), είναι δε νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των αρθ. 40 έως 44 ΑΚ. Επομένως πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω κατ` ουσίαν.
4. Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα, που εξετάστηκε νόμιμα στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού, η οποία περιέχεται στα ταυτάριθμα με την 212/2010 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, που διέταξε την τήρηση των όρων δημοσιότητας του αρθ. 43 ΑΚ, πρακτικά και από όλα τα έγγραφα που προσκομίζονται, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο Ν. Π. του Μ. και της Μ., γεννήθηκε την 4.8.1959 στη Α., κάτοικος Λ. Η δεύτερη καλούσα (προσθέτως παρεμβαίνουσα) με τον ήδη θανόντα σύζυγο της Μ. Π. από το μεταξύ τους γάμο απέκτησαν τρία τέκνα και, συγκεκριμένα, τον ανωτέρω Ν. Π., τον αιτούντα και την Α. Π. συζ. Θ. Π. του Α., η οποία απεβίωσε την 15.2.2003 (βλ. τα υπ` αριθ. πρωτ. .../2008 και .../2010 πιστοποιητικά που εξέδωσε ο Δήμαρχος του Δήμου Λ. και την υπ` αριθ. .. /2003 ληξιαρχική πράξη θανάτου του Ληξίαρχου της πόλης της Α.). Την 20.7.1974 στον Α. Α., όπου παραθέριζε με την οικογένεια του, ο Ν. Π. μαζί με τον πατέρα του, την αδερφή του Α., τον αιτούντα αδερφό του, τον Λ. Τ. και τον Αργεντινής υπηκοότητας D., επιβιβάστηκαν σε βάρκα. Ενώ βρισκόταν στη θάλασσα, προέκυψε αιφνίδια καταιγίδα με ισχυρούς ανέμους και θαλασσοταραχή, με αποτέλεσμα να ανατραπεί η βάρκα. Ολοι οι ανωτέρω επιβάτες αυτής κατάφεραν να διασωθούν, πλην του Ν. Π. και του παραπάνω αλλοδαπού. Εκτοτε και παρά τις έρευνες που διεξήχθησαν, αυτός απουσιάζει χωρίς ειδήσεις. Ομοίως, και μετά τη δημοσίευση στις παραπάνω εφημερίδες περίληψης της κρινομένης αίτησης και πρόσκλησης προς τον εξαφανισμένο και προς κάθε άλλο πρόσωπο για να δώσει πληροφορίες αναφορικά με τη ζωή ή το θάνατο αυτού, παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους χωρίς να περιέλθει κάποια γνωστοποίηση ή πληροφορία γι` αυτόν στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου Λάρισας (βλ. τις από 29.3.2011 και 14.6.2011 βεβαιώσεις της αρμόδιας Γραμματέως του Πρωτοδικείου). Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι ο αγνοούμενος Ν. Π. του Μ. και της Μ. απουσιάζει για χρονικό διάστημα πολύ μεγαλύτερο της πενταετίας χωρίς ειδήσεις, με αποτέλεσμα ο θάνατος του να είναι πολύ πιθανός, ιδίως λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών υπό τις οποίες εξαφανίστηκε.
Συνακόλουθα, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως βάσιμη και κατ` ουσίαν και να κηρυχθεί ο προαναφερόμενος σε κατάσταση αφάνειας με χρόνο έναρξης τις 20.7.1974. Επίσης, κατά τις διατάξεις των αρθ. 47 και 43§1 ΑΚ και 785§1 ΚΠολΔ, πρέπει να διαταχθεί η δημοσίευση μια φορά περίληψης της παρούσας, όταν καταστεί τελεσίδικη, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό αυτής, προκειμένου να αρχίσει η ισχύς της και να επέλθουν τα αποτελέσματα της, ενώ, ελλείψει αιτήματος, δεν γίνεται καταλογισμός των δικαστικών εξόδων και τελών στην περιουσία του άφαντου. [...]
Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα