Γονική άδεια ανατροφής τέκνων (Διοικητικό Εφετείο Πειραιά, αριθμός απόφασης 1204/2010)

Περίληψη: Δημόσιοι υπάλληλοι. Εκαπιδευτικοί υπάλληλοι. Γονική άδεια. Επί δίδυμης ή πολύδυμης κυήσεως, το δικαίωμα απόληψης της εννεαμήνου αδείας ανατροφής είναι αυτοτελές για κάθε τέκνο.

[...] Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την οποία κατετέθη το νόμιμο παράβολο (σχετικά τα υπ` αριθμούς 1442846-7 και 4204602-3 ειδικά έντυπα παραβόλου Δημοσίου Σειράς Α) παραδεκτώς επιδιώκεται η ακύρωση της υπ` αριθμόν 1489/ 1-3-2010 Απόφασης της Διεύθυνσης Β/θμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου με την οποία απερρίφθη αίτημα χορήγησης δεύτερης εννεάμηνης άδειας ανατροφής τέκνου στην αιτούσα εκπαιδευτικό που υπηρετεί στο ΓΕΛ Αρχαγγέλου, η οποία έτεκε δίδυμα τέκνα. Επειδή, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της οδηγίας 96/34/Ε.Κ. του Συμβουλίου της 3,6.1996 (L 145) σχετικά με την υλοποίηση της συμφωνίας - πλαισίου για τη γονική άδεια, [η οποία συνήφθη, στις 14.12.1995, από τις διεπαγγελματικές οργανώσεις γενικού χαρακτήρα (UNICE, CEEP και CES) και τροποποιήθηκε με την οδηγία 97/75/ΕΚ του Συμβουλίου της 15.12.1997 (L 10/16.1.1998), καθιερώνεται στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις της οδηγίας αυτής, η αρχή της εναρμόνισης (συμφιλίωσης) της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή, ως φυσικό συμπλήρωμα της αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά και ως μέσο για την ουσιαστική εφαρμογή της, με την αναγνώριση στους εργαζόμενους τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχου προσωπικού δικαιώματος να λαμβάνουν γονική άδεια, για να μπορούν να ασχοληθούν με την ανατροφή των τέκνων τους, ώστε να καθίσταται στην πράξη εφικτός, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, ο συνδυασμός των επαγγελματικών τους ευθυνών με τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις και ειδικότερα να ενθαρρυνθούν οι άνδρες "να αναλάβουν ίσο μέρος των οικογενειακών ευθυνών", λαμβάνοντας γονική άδεια, για να ασχοληθούν και αυτοί με την ανατροφή των τέκνων τους (βλ. ΔΕΚ 18.3.2004, Gomez, C-342/2001, 17,6.1998, Hill C-243-95, 2.10.19Θ7 Gerster, C-1/95, κ.α.). Περαιτέρω στη διάταξη του άρθρου 21 του ισχύοντος Συντάγματος, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την πρόσφατη αναθεώρηση του (ψήφισμα της θ/4/2001 της Ζ` Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων), ορίζει στην παραγρ. 1 ότι: Η οικογένεια ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Εθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους", και στην παραγρ. 5 ότι: "Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή δημογραφικής πολιτικής, καθώς και η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων αποτελεί υποχρέωση του Κράτους". Τέλος στη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 25 του Συντάγματος ορίζεται ότι: "1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του κράτους .. Ολα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση τους. Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν, οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απ` ευθείας από το Σύνταγμα είτε από τον νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας". Και στη διάταξη του άρθρου 53 παρ. 2 του Υ. Κ όπως ισχύει (Ν. 3528/2007) ορίζεται: "Ο χρόνος εργασίας του γονέα υπαλλήλου μειώνεται κατά δύο ώρες ημερησίως εφόσον έχει τέκνα ηλικίας έως δύο ετών και κατά μία ώρα εφόσον έχει τέκνα ηλικίας από δύο έως τεσσάρων ετών. Ο γονέας υπάλληλος δικαιούται εννέα (9) μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού εφ` όσον δεν κάνει χρήση του κατά το προηγούμενο εδάφιο μειωμένου ωραρίου.... 3. Αν και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στις υπηρεσίες τους καθορίζεται ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου ή της άδειας ανατροφής ... Αν η σύζυγος του υπαλλήλου ή ο σύζυγος του υπαλλήλου εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα εφόσον δικαιούται όμοιων ολικώς ή μερικώς διευκολύνσεων, ο σύζυγος ή η σύζυγος υπάλληλος δικαιούται να κάνει χρήση των διευκολύνσεων της παραγράφου 2 κατά το μέρος που η σύζυγος αυτού ή ο σύζυγος αυτής δεν κάνει χρήση των δικών της ή των δικών του δικαιωμάτων ή κατά το μέρος που αυτά υπολείπονται των διευκολύνσεων της παραγράφου 2. Αν η σύζυγος του υπαλλήλου δεν εργάζεται ή δεν ασκεί οποιοδήποτε επάγγελμα, ο σύζυγος δεν δικαιούται να κάνει χρήση των διευκολύνσεων της παραγράφου 2 εκτός αν λόγω σοβαρής πάθησης ή βλάβης κριθεί ανίκανη να αντιμετωπίζει τις ανάγκες ανατροφής του παιδιού......" Με την προαναφερθείσα διάταξη του άρθρου 53 παρ 2 του Υ.Κ. ερμηνευομένη ενόψει του ανωτέρω άρθρου 21 του Συντάγματος, που θέτει τη μητρότητα και την παιδική ηλικία υπό την προστασία του Κράτους και αποσκοπεί στην αντιμετώπιση του οξυμένου δημογραφικού προβλήματος της χώρας, και της αρχής του Κοινοτικού Δικαίου περί συμφιλιώσεως της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής με τις διατάξεις των Οδηγιών που προαναφέρθηκαν, όπου προβλέπεται η χορήγηση γονικής άδειας σε όλους τους εργαζόμενους, παρέχεται στον γονέα υπάλληλο να διαλέξει ένα από τα δύο ευεργετήματα που προβλέπονται στη παράγραφο 2, δηλ. τη μείωση του χρόνου εργασίας μέχρι το τέκνο να συμπληρώσει την ηλικία των τεσσάρων ή τη λήψη άδειας εννέα μηνών με αποδοχές για την ανατροφή του τέκνου, για τη χορήγηση της οποίας το τέκνο, επίσης, δεν πρέπει να έχει συμπληρώσει το τέταρτο έτος της ηλικίας του. Από τις ίδιες διατάξεις συνάγεται ότι το δικαίωμα για την απόληψη της προαναφερθείσας άδειας είναι αυτοτελές για κάθε τέκνο που δεν έχει συμπληρώσει το τέταρτο έτος της ηλικίας του. Συναφώς έχει κριθεί σε περιπτώσεις που η χορήγηση της εν λόγω άδειας αφορούσε σε τέκνα διαφορετικής ηλικίας ότι το δικαίωμα για την απόληψη της άδειας αυτής είναι αυτοτελές για κάθε τέκνο μικρότερο των τεσσάρων ετών και ότι σε περίπτωση κατά την οποία ο γονέας υπάλληλος έχει αποκτήσει και άλλο τέκνο, το οποίο επίσης δεν έχει συμπληρώσει το τέταρτο έτος της ηλικίας του, είναι δυνατή η διαδοχική χορήγηση σε αυτόν της εν λόγω άδειας αμέσως μετά την λήξη του εννεαμήνου της άδειας για την ανατροφή του πρώτου τέκνου και νέας εννεαμήνου αδείας για την ανατροφή του δεύτερου τέκνου του (ΣτΕ 420/2005 επταμελούς συνθέσεως, 1, 2/2006 επτ. Συνθ. 2357/2008 κ.α.). Στην περίπτωση συνεπώς της δίδυμης ή πολύδυμης κυήσεως, ελλείψει ειδικώτερης νομοθετικής ρυθμίσεως, το δικαίωμα για την απόληψη της εν λόγω άδειας είναι αυτοτελές για κάθε τέκνο και ο γονέας υπάλληλος δικαιούται δύο ή περισσότερα αναλόγως εννεάμηνα. Διαφορετική ερμηνεία θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι οδηγεί σε άνισα αποτελέσματα, αφού ο συνολικός χρόνος της ανωτέρω αδείας θα εξηρτάτο από το τυχαίο γεγονός της ταυτόχρονης ή διακεκριμμένης γεννήσεως δύο ή περισσοτέρων τέκνων. Στην προκειμένη περίπτωση, η αιτούσα εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαιδεύσεως, κλάδου ΠΕ 03 που υπηρετεί στο ΓΕΑ Αρχαγγέλου είχε ζητήσει με την υπ` αριθμόν 1489/1-3-2010 αίτησή της από τον Διευθυντή της Β/θμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου την χορήγηση νέας ειδικής εννεάμηνης με αποδοχές για την ανατροφή δεύτερου τέκνου λόγω δίδυμης τεκνοποίησης που έλαβε χώραν την 8-12-2008. Στην αιτούσα είχε χορηγηθεί με την 5395/2-7-2009 Απόφαση της Β/θμιας Εκπαίδευσης εννεάμηνη άδεια ανατροφής του πρώτου τέκνου. Με την ήδη προσβαλλόμενη απόφαση απερρίφθη το αίτημα της με την αιτιολογία ότι στην περίπτωση δίδυμης κύησης χορηγείται μία μόνον εννεάμηνη άδεια για την ανατροφή και των δύο παιδιών. Η αιτιολογία όμως αυτή της προσβαλλόμενης πράξης, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, δεν είναι νόμιμη, αφού το δικαίωμα για την απόληψη της αιτηθείσας άδειας είναι αυτοτελές για κάθε τέκνο και επομένως για τον λόγο αυτό που προβάλλεται βάσιμα πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να αναπεμφθεί η υπόθεση στη Διοίκηση προς έκδοση νέας νομίμου πράξεως σύμφωνα με το σκεπτικό της παρούσας, τέλος δε, να αποδοθεί το κατατεθέν παράβολο στην αιτούσα και -εν όψει των περιστάσεων- να απαλλαγεί το καθ` ου της δικαστικής δαπάνης της αιτούσας κατ` άρθρο 39 παρ. 1 του Π.Δ. 18/1989. ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ Δέχεται την αίτηση. Ακυρώνει την υπ` αριθμόν 1489/1-3-2010 Απόφαση της Διεύθυνσης Β/μιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου με την οποία απερρίφθη το αίτημα της αιτούσας να της χορηγηθεί δεύτερη εννεάμηνη άδεια ανατροφής τέκνου λόγω δίδυμης τεκνοποίησης. Αναπέμπει την υπόθεση στη Διοίκηση προς έκδοση νέας νομίμου πράξεως σύμφωνα με το σκεπτικό της παρούσας. Διατάσσει την απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην αιτούσα. Απαλλάσσει το καθ` ου της δικαστικής δαπάνης της αιτούσας

πηγή: nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα