Καραγιάννης & Συνεργάτες - Δικηγορικό Γραφείο

ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ - ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ
& ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ

ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ | ΑΘΗΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Επικοινωνήστε μαζί μας
2103810723 (Αθήνα) | 2310525720 (Θεσσαλονίκη) | info@karagiannislawfirm.gr

Τηλεοπτικοί σταθμοί και επιβολή της κυρώσεως οριστικής διακοπής της μεταδόσεως σειράς εκπομπών (Συμβούλιο της Επικρατείας, αριθμός απόφασης 3017/2012)

Περίληψη: Τηλεοπτικοί σταθμοί και επιβολή της κυρώσεως οριστικής διακοπής της μεταδόσεως σειράς εκπομπών. Η πρόσκληση προς παροχή εξηγήσεων πρέπει να προσδιορίζει τα προς συζήτηση θέματα, χωρίς να απαιτείται ειδικότερος προσδιορισμός πραγματικών περιστατικών σχετικά με το επίμεμπτο περιεχόμενο της εκπομπής. Το Ε.Σ.Ρ. ήταν αρμόδιο να επιβάλει την επίμαχη κύρωση. Η προσβαλλόμενη πράξη αιτιολογείται νομίμως, με αναφορά στην υποβαθμισμένη ποιότητα της εκπομπής. Η επιλογή της επίμαχης κυρώσεως δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας. Απορρίπτεται η αίτηση ακύρωσης.

[...] 1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (υπ’ αριθμ. 2611366, 3439619/2007 έντυπα παραβόλου), ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της 491/7.11.2006 αποφάσεως του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.), με την οποία επιβλήθηκε στον τηλεοπτικό σταθμό «...................», ιδιοκτησίας της αιτούσης εταιρείας, η κύρωση της οριστικής διακοπής της μεταδόσεως τηλεοπτικής σειράς εκπομπών με τον τίτλο «....................».

2. Επειδή, στα άρθρα 2, 9, 15 και 25 του Συντάγματος ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «1. Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας. 2. ...» (άρθρο 2). «1. ... Η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου είναι απαραβίαστη. ... 2. ...» (άρθρο 9). «1. ... 2. Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους ... έχει ως σκοπό ... την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου ...» (άρθρο 15). «1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου ... τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. ... Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν. ...» (άρθρο 25). Εξ άλλου, με το άρθρο 3 του ν. 2328/1995 (Α΄ 159) ορίζεται ότι: «1. α) ... β) Οι κάθε είδους εκπομπές ... που μεταδίδουν οι ... τηλεοπτικοί σταθμοί πρέπει να σέβονται την προσωπικότητα, την τιμή, την υπόληψη, τον ιδιωτικό και οικογενειακό βίο ... κάθε προσώπου, η εικόνα του οποίου εμφανίζεται στην οθόνη ...». Στο άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 2328/1995, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 16 παρ. 1 του ν. 2644/1998 (Α΄ 233), ορίζεται περαιτέρω ότι: «Σε περίπτωση παραβίασης: α) των διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας ... που διέπουν άμεσα ή έμμεσα τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και γενικότερα τη λειτουργία της ιδιωτικής τηλεόρασης, β) ... το Ε.Σ.Ρ. αποφασίζει ... την επιβολή μίας ή περισσότερων από τις παρακάτω κυρώσεις: ... γγ) ... οριστική διακοπή της μετάδοσης συγκεκριμένης εκπομπής του σταθμού ... Η επιλογή του είδους και η επιμέτρηση των διοικητικών κυρώσεων του άρθρου αυτού γίνεται ανάλογα με τη βαρύτητα της παραβίασης ... Η απόφαση του Ε.Σ.Ρ. για την επιβολή των κυρώσεων της παραγράφου αυτής περιέχει πλήρη και ειδική αιτιολογία και διατυπώνεται σε κάθε περίπτωση ύστερα από ακρόαση των ενδιαφερομένων ... 2. ...». Τέλος, με την 20291/6.9.2002 απόφαση του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (Β΄ 1202) κυρώθηκε ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του Ε.Σ.Ρ., στο άρθρο 12 του οποίου ορίζονται τα εξής: «Προηγούμενη ακρόαση. 1. ... 4. Η πρόσκληση σε ακρόαση είναι έγγραφη ... και προσδιορίζει υποχρεωτικά τα προς συζήτηση θέματα. ...».

3. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, το Ε.Σ.Ρ. με το υπ’ αριθμ. 17608/23.10.2006 έγγραφό του κάλεσε την αιτούσα να παραστεί την 31.10.2006 σε συνεδρίαση της Ολομέλειάς του, προκειμένου να παράσχει, με νόμιμο εκπρόσωπό της, διευκρινίσεις σχετικά με ενδεχόμενη παραβίαση, μεταξύ άλλων, των διατάξεων των άρθρων 9 παρ. 1 και 15 παρ. 2 του Συντάγματος και 3 παρ. 1 του ν. 2328/1995. Στο ως άνω έγγραφο αναφερόταν ειδικότερα ότι η κλήση σε ακρόαση αφορούσε την «ποιοτική στάθμη προγράμματος λόγω παραβίασης ιδιωτικού βίου μέσω μη θεμιτών μέσων ... (εκπομπή «.............»)». Την 31.10.2006 οι εκπρόσωποι Γ.Ζ. και Δ.Σ. του τηλεοπτικού σταθμού της αιτούσης, οι οποίοι παρέστησαν ενώπιον του Ε.Σ.Ρ. (βλ. πρακτικό 36ης συνεδριάσεως/31.10.2006 του Ε.Σ.Ρ.), προέβαλαν ότι σε τηλεομοιοτυπία («φαξ») που είχε αποστείλει στον τηλεοπτικό σταθμό η εταιρεία παραγωγής της τηλεοπτικής εκπομπής «..............» αναφερόταν ότι «οι πρωταγωνιστές [της εκπομπής] έχουν υπογράψει μια δήλωση με την οποία επιτρέπεται η έκθεσή τους στον φακό στο μεγαλύτερο ποσοστό. Για το ποσοστό για το οποίο δεν υπογράφουν, ή δεν παίζεται το συγκεκριμένο επεισόδιο ή μπαίνει κάποιο μωσαϊκό στο πρόσωπο προκειμένου να προστατευθεί η ταυτότητα του συμμετέχοντος. Συναινούν ακόμη και αυτοί που αποκαλύπτονται. Η ώρα προβολής είναι 10:00 το βράδυ και η διάρκεια είναι 45 λεπτά». Επίσης, η αιτούσα εταιρεία κατέθεσε στο Ε.Σ.Ρ. το από 5.11.2006 υπόμνημα, με το οποίο ανέπτυξε τις απόψεις της για την επίμαχη εκπομπή. Στο ως άνω υπόμνημα αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «πρόκειται περί εκπομπών τύπου reality, εξ ολοκλήρου αμερικανικής παραγωγής, στις οποίες παρουσιάζονται με την συναίνεση των ενδιαφερομένων σκηνές από την προσωπική τους ζωή. ... το συγκεκριμένο πρόγραμμα ... προβάλλεται ήδη σε 80 χώρες, στις περισσότερες από τις οποίες σε ζώνη υψηλής τηλεθέασης (prime time). .... Εν ολίγοις το ........... έχει προβληθεί με μεγάλη επιτυχία σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στις περισσότερες χώρες του κόσμου, χωρίς ουδέποτε να τεθεί θέμα αξιολόγησης της ποιοτικής στάθμης του προγράμματος ούτε να τεθεί θέμα προσβολής της ιδιωτικής ζωής των συμμετεχόντων μέσω παράνομων μέσων…». Κατόπιν των ανωτέρω εκδόθηκε η προσβαλλομένη απόφαση του Ε.Σ.Ρ., στην οποία αναφέρονται τα εξής: «Εκ των στοιχείων του φακέλου, της ακροάσεως του εκπροσώπου της εταιρείας ................ ...., της παρακολουθήσεως των εκπομπών με τον διακριτικό τίτλο ............. και του υποβληθέντος υπομνήματος, προέκυψαν τα ακόλουθα: Πρόκειται περί σειράς εκπομπών, οι οποίες μεταδίδονται από 22:00 έως 23:00 ώρας και υλοποιούνται με την χρήση κρυφής κάμερας. Παρακολουθείται ο ένας εκ των δύο συζύγων ή συντρόφων και αφού διαπιστωθεί η συζυγική ή συντροφική απιστία, καλείται ο έτερος και ενημερώνεται. Μετά ταύτα κατά την ώρα της συνευρέσεως των εραστών, παρεμβαίνει το τηλεοπτικό συνεργείο με προβολείς και παρουσία του θιγομένου συζύγου ή συντρόφου, γίνεται η αποκάλυψη της απιστίας και συνήθως επακολουθεί συμπλοκή. Αναμφιβόλως πρόκειται περί σειράς εκπομπών με υποβαθμισμένο περιεχόμενο και εντεύθεν μη ανταποκρινόμενο στην υπό του συντάγματος αξιούμενη ποιοτική στάθμη και τον αξιούμενο σεβασμό στην αξία του ανθρώπου, ο οποίος με τις ως άνω ενέργειες ευτελίζεται. Για την εν λόγω εκτροπή ενδείκνυται όπως επιβληθεί η διοικητική κύρωση της οριστικής διακοπής της μετάδοσης της εκπομπής με τον διακριτικό τίτλο ........... ...».

4. Επειδή, από τα εκτεθέντα ανωτέρω προκύπτει ότι με την πρόσκληση για ακρόαση της αιτούσης εταιρείας ενώπιον του Ε.Σ.Ρ. προσδιορίσθηκε το θέμα στο οποίο αφορούσε η εν λόγω ακρόαση και το οποίο ήταν, σύμφωνα με την ως άνω πρόσκληση, η παροχή εξηγήσεων για την ποιοτική στάθμη της τηλεοπτικής σειράς εκπομπών με τον τίτλο «....... .......» και την παραβίαση με αυτές του ιδιωτικού βίου μέσω μη θεμιτών μέσων. Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι το περιεχόμενο της επίμαχης τηλεοπτικής σειράς εκπομπών («....... .........») ήταν, εξ ορισμού, πλήρως γνωστό στην αιτούσα εταιρεία, η ως άνω πρόσκληση ικανοποιεί πλήρως την απαίτηση του άρθρου 12 παρ. 4 του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του ΕΣΡ, κατά το οποίο η πρόσκληση για ακρόαση πρέπει να προσδιορίζει τα προς συζήτηση θέματα, και δεν ήταν αναγκαίο να περιληφθεί στην πρόσκληση ειδικότερος προσδιορισμός πραγματικών περιστατικών σχετικά με το επίμεμπτο περιεχόμενο της εν λόγω εκπομπής (πρβλ. ΣτΕ 1230/2011). Συνεπώς, ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι τηρήθηκε πλημμελώς ο τύπος της προηγούμενης ακροάσεως, διότι η πρόσκληση για ακρόαση δεν περιείχε σαφή περιγραφή των παραπτωμάτων που αποδίδονταν στην αιτούσα και δεν αφορούσε το σύνολο των επεισοδίων της σειράς, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.

5. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη με το εκτεθέν περιεχόμενό της ευρίσκει, κατ’ αρχήν, έρεισμα στις μνημονευθείσες διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1, 9 παρ. 1, 15 παρ. 2 και 25 παρ. 1 του Συντάγματος, καθώς και στη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 2328/1995. Η παραβίαση δε των διατάξεων αυτών επισύρει την επιβολή από το Ε.Σ.Ρ., ως αρμόδια κατά το Σύνταγμα και το νόμο ανεξάρτητη αρχή, των διοικητικών κυρώσεων που προβλέπονται από το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 2328/1995, στις οποίες περιλαμβάνεται και η οριστική διακοπή της μεταδόσεως τηλεοπτικής εκπομπής. Συνεπώς, ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι το Ε.Σ.Ρ. ήταν αναρμόδιο να επιβάλει την κύρωση αυτή, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, ο δε λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι, λαμβανομένου υπ’ όψιν του αμιγώς ψυχαγωγικού χαρακτήρα της επίμαχης τηλεοπτικής σειράς, είναι εσφαλμένη η επίκληση στο προοίμιο της προσβαλλόμενης πράξεως διατάξεων του π.δ. 77/2003, με το οποίο κυρώθηκε ο κώδικας δεοντολογίας των ειδησεογραφικών και άλλων δημοσιογραφικών και πολιτικών εκπομπών, είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής (πρβλ. ΣτΕ 1230/2011).

6. Επειδή, το περιεχόμενο της επίμαχης εκπομπής θεωρήθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη του Ε.Σ.Ρ. υποβαθμισμένο από ποιοτικής απόψεως και αντίθετο προς τις αρχές του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής του ατόμου και της αξίας του ανθρώπου, διότι εξαντλείται στην παρακολούθηση, με τη χρήση μάλιστα κρυφών εικονοληπτών, και τη δημόσια αποκάλυψη δεδομένων της προσωπικής και οικογενειακής ζωής ιδιωτών. Περαιτέρω, όπως συνάγεται από την προσβαλλόμενη πράξη, το Ε.Σ.Ρ. επέβαλε τη διοικητική κύρωση της οριστικής διακοπής της μεταδόσεως της εκπομπής, αφού έλαβε υπ’ όψιν το περιεχόμενο της προηγηθείσης ακροάσεως της αιτούσης και αφού εκτίμησε το συνολικό περιεχόμενο της επίμαχης τηλεοπτικής σειράς και όχι ενός μόνο επεισοδίου αυτής, όπως ισχυρίζεται η αιτούσα. Εξ άλλου, η επιβαλλόμενη υποχρέωση σεβασμού στην ιδιωτική ζωή του ατόμου και στην αξία του ανθρώπου δεν εξαρτάται από την ιθαγένεια των προσώπων που θίγονται από συγκεκριμένη τηλεοπτική εκπομπή. Η υποβαθμισμένη, τέλος, ποιότητα της επίμαχης τηλεοπτικής εκπομπής, η οποία, εν όψει του εκτεθέντος περιεχομένου της, αποτέλεσε κατά την προσβαλλόμενη πράξη το νόμιμο λόγο για την επιβολή της επίδικης διοικητικής κυρώσεως, είναι ζήτημα αντικειμενικό και ουδόλως εξαρτάται από την τυχόν συναίνεση των θιγομένων προσώπων. Με τα δεδομένα αυτά και εν όψει των οριζομένων στις μνημονευθείσες διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1, 9 παρ. 1, 15 παρ. 2 και 25 παρ. 1 του Συντάγματος και 3 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 2328/1995, η προσβαλλόμενη πράξη αιτιολογείται νομίμως και επαρκώς, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με σχετικούς λόγους ακυρώσεως είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.

7. Επειδή, τέλος, η βαρύτητα της παραβάσεως, ως νόμιμο κριτήριο επιλογής της επιβλητέας διοικητικής κυρώσεως κατά το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 2328/1995, όπως ισχύει, προσδιορίζεται όχι μόνο από το περιεχόμενο της παραβάσεως αυτό καθ’ εαυτό, αλλά και από τον ενδεχομένως εξακολουθητικό χαρακτήρα της. Εν όψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι το επίμαχο περιεχόμενο των εκπομπών της τηλεοπτικής σειράς «..........» συνάπτεται ευθέως με το κεντρικό θέμα της, που είναι η δημόσια αποκάλυψη συζυγικών ή συντροφικών απιστιών, ώστε οι τελούμενες παραβάσεις να επαναλαμβάνονται σταθερά στις αντίστοιχες εκπομπές, συνάγεται ότι η επιλογή, ως διοικητικής κυρώσεως, της οριστικής διακοπής της επίμαχης σειράς (στην οποία άλλωστε θα κατέτεινε, προς αποτροπή παρόμοιων παραβάσεων στο μέλλον, η επιλογή και οποιασδήποτε άλλης διοικητικής κυρώσεως από τις προβλεπόμενες στη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 2328/1995) δεν παρίσταται προδήλως δυσανάλογη σε σχέση με την κατά τ’ ανωτέρω βαρύτητα των επίμαχων παραβάσεων και, επομένως, δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με σχετικό λόγο ακυρώσεως είναι απορριπτέα επίσης ως αβάσιμα.

8. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της ως αβάσιμη.

Διά ταύτα: Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση. Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου. Επιβάλλει σε βάρος της αιτούσης τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου, η οποία ανέρχεται στο ποσό των τετρακοσίων εξήντα (460) ευρώ.

πηγή: lawdb.intrasoftnet.com/nomos

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης και Συνεργάτες, Δικηγορικό Γραφείο, Θεσσαλονίκη - Αθήνα

Επικοινωνία

Θεσσαλονίκη

Πολυτεχνείου 21 (6ος Όροφος), 54626

2310525720

Αθήνα

Σολωμού 58 και Πατησίων (6ος Όροφος), 10682

2103810723

Για να σας παρέχουμε την καλύτερη online εμπειρία, χρησιμοποιούμε cookies.