Η αξιόποινη πράξη - Γενικές διατάξεις

Εννοια της αξιόποινης πράξης. Αρθρο 14. 1. Εγκλημα είναι πράξη άδικη και καταλογιστή στο δράστη της, η οποία τιμωρείται από το νόμο. 2. Στις διατάξεις των ποινικών νόμων ο όρος "πράξη" περιλαμβάνει και τις παραλείψεις.

Εγκλημα που τελείται με παράλειψη. Αρθρο 15. Οπου ο νόμος γιά την ύπαρξη αξιόποινης πράξης απαιτεί να έχει επέλθει ορισμένο αποτέλεσμα, η μη αποτροπή του τιμωρείται όπως η πρόκλησή του με ενέργεια, αν ο υπαίτιος της παράλειψης είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αποτελέσματος.

Τόπος τέλεσης της πράξης. Αρθρο 16. Τόπος τέλεσης της πράξης θεωρείται ο τόπος όπου ο υπαίτιος διέπραξε ολικά ή μερικά την αξιόποινη ενέργεια η παράλειψη, καθώς και ο τόπος όπου επήλθε ή, σε περίπτωση απόπειρας, έπρεπε σύμφωνα με την πρόθεση του υπαιτίου να επέλθει το αξιόποινο αποτέλεσμα.

Χρόνος τέλεσης της πράξης. Αρθρο 17. Χρόνος τέλεσης της πράξης θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο ο υπαίτιος ενέργησε ή όφειλε να ενεργήσει. Ο χρόνος κατά τον οποίο επήλθε το αποτέλεσμα είναι αδιάφορος "εκτός αν ορίζεται άλλως". ***Οι εντός λέξεις " " προστέθηκαν από την παρ.5 άρθρου 20 Ν.2331/1995, ΦΕΚ Α 173/24-8-1995 Εναρξη ισχύος,κατά το άρθρο 25, δέκα ημέρες μετά την δημοσίευση του νόμου στην Εφημ.της Κυβερν.

Διαίρεση των αξιόποινων πράξεων. Αρθρο 18. Κάθε πράξη που τιμωρείται με την ποινή του θανάτου ή της Κάθειρξης είναι κακούργημα. "Κάθε πράξη που τιμωρείται με Φυλάκιση ή με χρηματική ποινή ή με περιορισμό σε ειδικό κατάστημα Κράτησης νέων είναι πλημμέλημα." Κάθε πράξη που τιμωρείται με Κράτηση ή πρόστιμο είναι πταίσμα. *** Το δεύτερο εδάφιο αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.1 άρθρ.2 Ν.3189/2003,ΦΕΚ Α 243/21.10.2003.

Ποινικός χαρακτήρας πράξεων που εκδικάστηκαν. Αρθρο 19. Αν μία πράξη που εκδικάστηκε είναι κακούργημα ή πλημμέλημα, κρίνεται με βάση τη βαρύτερη ποινή που καθορίζεται από το νόμο γι` αυτή την πράξη και όχι με βάση την τυχόν ελαφρότερη ποινή που επέβαλε ο δικαστής λόγω ελαφρυντικών περιστάσεων (άρθρο 84) ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο μείωσης της ποινής σύμφωνα με το άρθρο 83. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση καταδίκης σε περιορισμό σε ψυχιατρικό κατάστημα σύμφωνα με το άρθρο 38.

Δημήτριος Χ. Καραγιάννης, δικηγόρος, Θεσσαλονίκη - Αθήνα